"Herkese sınırları kaldırmak ve imkansıza ulaşmak için ilham veren bir liderin ölümünden derin bir acı duyuyorum. Şimdi o artık ebediyen özgür!"

Bu sözler, unutulmaz boksör Muhammed Ali'ye ait… Güney Afrika'da ırkçı (apartheid) yönetimin yıkılmasını sağlayan Nelson Mandela'nın ölümünün ardından mesaj yayınlayan bir çok ünlü spor adamı onu özgürlüğün sembolü, ülkesini sporun da yardımıyla birleştiren lider olarak tanımladı, taziyelerini sundu.

"Madiba" için bugün cenaze töreni düzenleniyor. Töreninin FNB Stadı'nda ya da daha bilinen adıyla Soccer City'de düzenlenmesi elbette bir tesadüf değil...

Derler ki Güney Afrika'da futbol siyahların, ragbi beyazlarındır. Mandela için ikisi de ülkesiydi! Filmlere konu olan unutulmaz 1995 Ragbi Dünya Kupası finalinde sahaya milli formayla indiğinde bunu açıkça göstermişti. Ünlü "Invictus" filminde de yer aldığı gibi, "Gökkuşağı ulusu burada başlıyor… Barışma burada başlıyor… Bağışlayıcılık burada başlıyor!"du. Mandela, halkının kalbine hitap etmişti, beynine değil… İşte bu yüzden o gün duyduğu sözlerden ilham alan Peter de Villiers, milli takımın başındaki ilk siyah koç olmak için çalışma gücünü kendinde buldu. İşte bu yüzden Güney Afrika Ragbi Birliği Başkanı da Mandela'nın ölümünün ardından "Artık hayatlarımız daha zavallı" açıklaması yaptı.

1995'te kupayı kazanan Güney Afrika'nın kaptanı François Pineaar, o günü şöyle anlatıyor: "Bana 'Yaptığınız her şey için teşekkür ederim' dedi. Ben de aynı sözlerle karşılık verdim. Bir an ona sarılmak istedim ama uygun düşmeyeceğini sandım. İnanılmaz bir andı!"

Mandela, benzer tavrı 2003 yılında yine Güney Afrika'nın ev sahipliği yaptığı Kriket Dünya Kupası'nda da sergilemiş, her fırsatta desteğini göstermişti. Artık ülkede eski beyaz kriketçiler, yoksul siyahların yaşadığı mahallelerde gençleri çalıştırıyor.

Ve fútbol… Olimpiyat Oyunları'nın da ülkesinde düzenlenmesi için çok çabalayan ancak bunu göremeyen Nelson Mandela, ülkesinin bir başka dev festivale, Dünya Kupası finallerine ev sahipliği yaptığını dünya gözüyle gördü. Spor alanında ülkesini birleştiren en önemli köprüleri kurmuştu.

Güney Afrika'da azınlık beyazların elindeki ekonomik ve siyasi güç siyahlara geçtikten sonra belki tam anlamıyla birlik sağlanamadı. Hatta ülkedeki siyahlar ve daha siyahlar (?) arasında oluşan derin farklar ayrı bir yazı konusu bile olabilir. Yine de bu, "Madiba"nın en önemli birleştirici unsur olarak sporu gördüğü ve başarılı olduğu gerçeğini değiştirmiyor.

Faruk Mutkan
www.trtspor.com.tr
@FarukMutkan