UEFA Avrupa Ligi’nde Marsilya, Lazio ve Lokomotiv ile yarışan Galatasaray, 6 maç sonunda grubunu namağlup lider bitirerek doğrudan son 16 turuna yükselme başarısı gösterdi.

Sarı-kırmızılı ekibin ortaya koyduğu netice, bugüne dek Fatih Terim takımlarında alışık olmadığımız yeni bir oyun kurgusuyla beraber geldi.

Bu satırlarda, Galatasaray’ın 6 maçlık başarılı Avrupa Ligi grafiğini inceleyecek, lig ve Avrupa’daki oyun/sonuç farklılıklarının nedenlerine değinecek, kadronun sağladığı imkanlar ve oluşturduğu zorluklara göz atacak ve Mart ayından sonra olabilecekler hakkında beyin fırtınası yapacağız.

Galatasaray ligde neden geride kaldı? Hücuma çıkarken neden top kayıpları yapıyor?

Bu başlığı Galatasaray’daki oyuncu profillerinden bağımsız irdelememiz mümkün değil.

Galatasaray’ın elinde set savunmasında güvenebileceği ve ayağı temiz iki stoper var. Marcao’nun öncülük ettiği bu tandem dışında neredeyse hiçbir hat, ‘her türlü oyuna’ uygunluk göstermiyor.

Sarı-kırmızılıların bek ikilisi Yedlin ve Van Aanholt hücum çıkışlarında pas opsiyonu oluşturmakta zorlanıyor ve üçüncü bölgede de final paslarının kaliteleri yüksek değil.

Orta sahada, geniş bir alanı tek başına kontrol edecek ve savunmadan çıkarken hem sırtı dönük hem de yüzü dönük top alabilecek bir oyuncu yok . Savunmanın önünde görev biçilen Taylan Antalyalı ve Berkan Kutlu, burada sorunsuz pas bağlantısı kurabilmek için yanlarında fazladan bir istasyona, yani birbirlerine ihtiyaç duyuyorlar.

Taylan ve Berkan’ın beraber oynadığı şablon da Galatasaray’ın üçüncü bölgede etkinlik gösterecek bir oyuncusundan feragat etmesi anlamına geliyor. Zaten beklerinden istediği desteği alamayan ekibin hücum yükü öndeki dört öyuncunun üzerinde kalıyor.

Fatih Terim, üretkenlik problemine Taylan-Berkan ikilisini bozarak daha yaratıcı oyuncular kullanmayı defalarca kez denedi. Bu denemelerinden istediği sonucu almasına karşın takımın farklı problemleri ortaya çıktı. Örneğin Berkan’la birlikte savunma önünde Cicaldau kullanıldığında hem Rumen oyuncu kaleden uzaklaşıyor, hem savunmadan çıkarken yapılan top kayıpları yeniden artıyor hem de takımın kesiciliği düşüyor.

Ayrıca takımın ofansif yükünü çeken kanat oyuncuları, yeteneklerini sergileyebilme adına hareket alanı isteyen oyunculardan oluşuyor. İlerleyen satırlarda da değineceğimiz kritik nokta şu; Ligde çoğu takım, Galatasaray’a karşı derinde beklemeyi tercih ediyor ve alan vermemek için çaba gösteriyor.

Forvet profilleri ve ‘çift forvet’ senaryosu

Galatasaray’ın elindeki forvet oyuncuları, profilleri itibarıyla birbirlerinden çok farklı.

Halil Dervişoğlu, ‘işçilik’ kısmına hitap ediyor. Pas bağlantılarını kuran, arkadaşlarına alan açan ve rakip stoperleri gezdiren bir oyun karakteri olmasına rağmen gol pozisyonuna girmek ve bitirmekte zorlanıyor.

Bu alanda iddialı olan Mustafa Muhammed, Halil’in yaptığı işçiliği sergileyemiyor.

Her iki kategoride de belli oranda performans verebilen Diagne’nin önünde istikrar ve yabancı sınırına takılma gibi problemler mevcut.

Bu zaaflar, sarı-kırmızılı ekibin çift forvetli düzenleri kullanarak eksiklerini tolere etmesi ihtimalini akıllara getiriyor. Nitekim Fatih Terim de bu yöntemi denedi.

Klasik 4-4-2 oynadığı senaryo içinde Galatasaray’ın önüne yine orta saha oyuncularının tiplemeleri engel koyuyor. Herhangi bir orta saha ikiisi, enine-boyuna genişleyen alanda artacak sorumlulukların hepsine hitap edemiyor. Ayrıca bir dönem Engin Baytar ve Hamit Altıntop’un kullanıldığı gibi ‘merkezi destekleyen sert kanat’ tanımına uyan bir isim de yok.

Peki, Avrupa’da farklı olan ne?

Yaklaşık 35 yıldır antrenörlük yapan Fatih Terim, neredeyse tüm kariyerini hücum kimlikli takımlar kurarak şekillendirdi.

Tecrübeli çalıştırıcı, bu sezon Avrupa kupalarında takımına aşıladığı kurguyla kariyerinde yeni bir sayfa açtı.

Lig maçlarında Galatasaray’ın üretkenlik problemi çektiğine değinmiş, hücum oyuncularının hareket alanı istediğinden söz etmiştik. Avrupa Ligi’nde Galatasaray, Lokomotiv maçının bir bölümü dışında savunma çizgisini orta sahaya kadar çıkaran rakiplerle karşılaştı.

Doğal olarak, Fatih Terim’in öğrencileri sahanın ‘hakim’ figürü olma zorunluluğundan çıkıp rakiplerini üstüne çekme olanağı yakaladı.

Sofascore kaynaklı ekteki dosyada, Galatasaray’ın Avrupa’da oynadığı 6 maçın tamamında kendi yarı alanında geçen sürenin rakip yarı alandan fazla olduğunu görüyoruz.

Muslera’nın önündeki dörtlü savunmayı kendi ceza sahasına yakın konumlandıran temsilcimiz, önünde birbirlerine istasyon olan Taylan ve Berkan’ı her maçta beraber başlattı. Kanat oyuncularından en az birini göbeğe yakın konumlandıran ve üçüncü orta sahasıyla burada kalabalık oluşturan Galatasaray, özellikle deplasman maçlarında rakiplerine merkezden boşluk vermedi.

Bu durum, başta Kerem olmak üzere Galatasaray’ın hücum oyuncularının maç içinde istedikleri koşu alanlarını bulmalarını sağladı. Diagne ve Halil’in gezdirdikleri stoperlerden aldığı ve dağıttığı toplar, onların bıraktıkları boşluğa giren kanat oyuncularının (ve bazen Cicaldau’nun) attıkları koşularla birleşti. Bu da iki Lokomotiv ve Marsilya maçlarında tabelayı değiştirdi.

Bek problemi nasıl tolere edildi?

Satır aralarında topla ilişkilerinden dem vurduğumuz Yedlin ve Van Aanholt, savunmada pozisyon almakta ve stoperleriyle aralarındaki mesafeyi korumakta da zorlanan isimler.

Haliyle bu oyunculara karşı yakalanan bire bir eşleşmeler ve onların açtıkları boşluklara atılan paslar tehlike unsuru oluşturuyor.

Peki, Galatasaray bu problemi Avrupa’da nasıl daha az yaşadı?

Aslında bu sorunun cevabı biraz da rakiplerin kadro ve taktik yapısında yatıyor. Sol kanadında ters ayaklı bek kullanan ve bu oyuncuyu sıfıra indiremeyen Lazio, mecburen önünde oynayan Zaccagni’yi taç çizgisine yakın konumlandırıyor. Sağda da Pedro/Felipe Anderson ile arkalarında oynayan Lazzari/Hysaj ikilileri sağ ayaklı ve bu oyuncular üst üste biniyor. Doğal olarak İtalyan ekibinin kanat aksiyonları zayıf kalıyor ve Galatasaray, merkezdeki güçlü savunma kurgusunu baskın getirebiliyor.

Marsilya’nın tercih ettiği 3-3-3-1 formasyonu, zaman zaman Luan Peres ve Lirola’nın çıkış denemeleri olsa da bek desteği sağlamıyor. 4-1-3-2’ye döndükleri maçlarda da kanatsız kalıyor ve yine çizgilerde birer oyuncuyu eksiltiyorlar. Haliyle burada da Galatasaray’ın göbekte kurduğu savunma bloğu üstün geliyor.

Hücum gücü diğer iki rakibine göre düşük kalmasına rağmen temsilcimizin verdiği alarmın üzerine gidebilen tek takım Lokomotiv oldu. İlk maçta Kerk ile birkaç pozisyon girişiminde bulunan Rus ekibi, rövanşta Kamano’yla golü buldu.

Yolun sonu nereye gidebilir?

Sezona başlarken Galatasaray’ın kuvvetli bir set savunması yapabileceğini hayal ettiren sadece iki oyuncu vardı: Marcao ve Muslera.

Bu oyuncu grubuyla orta blokta ya da derinde bekleyebilen, rakibine tempo yaptırmayan ve oyunu kiltileyebilen bir takım oluşturmak önemli bir başarı.

Mart ayıyla beraber son 16 turu heyecanını yaşayacak Galatasaray, eşleşeceği takıma bağlı olarak iki problemle karşılaşabilir.

Bunların ilki, üzerinde defalarca kez durduğumuz kenar savunması. Buradaki sorunlar oyuncu kaliteleri nedeniyle ortaya çıktığı için çözüm de gelişim ya da değişimden geçebilir.

Bir diğer ihtimal de Galatasaray’ın önde oynaması gereken senaryo üzerinden şekilleniyor.

Sarı-kırmızılı ekip, 6 maçlık periyot içinde hiç geri düşmedi. Planının işlemediği ve farklı bir kimliğe bürünmek zorunda kalmadığı hiçbir maç olmadı. İlerleyen aşamalarda bununla yüzleşmesi halinde, ligde karşılaştığı durumların benzerini yaşamamak için köprü görevi görecek bir orta sahaya ihtiyaç duyabilir.

Galatasaray’ın lig ve Avrupa’da ortaya koyduğu performansı inceledik. Mart ayında, son 16 turundaki rakibimiz belli olduktan sonra maç incelemesinde görüşmek üzere…